Opracowania i artykuły

Pierwszym terminem wymagającym wyjaśnienia jest słowo "wysokokościelny". Pragnę zaznaczyć, że jest to kalka z języka angielskiego i słowa high church¹. Termin ten oryginalnie oznaczał grupę wiernych i duchownych Kościoła Anglii, którzy w teologii i liturgii reprezentowali nurt tradycyjny, bliższy pobożności rzymskokatolickiej niż protestanckiej w stylu metodystów czy kalwińskiego skrzydła anglikanizmu, określanego mianem low church². Celowo zdecydowałem się na użycie tego terminu, jako najlepiej oddającego istotę moich poglądów na luterańską liturgię, a ponadto jest to termin szerzej znany niż staroluteranizm czy luteranizm konfesyjny i jest używany praktycznie w każdym wyznaniu, także w Kościele rzymskokatolickim (FSSP czy SSPX). Nie jest łatwe wytłumaczenie istoty Kościoła Wysokiego w luterańskim, ortodoksyjnym rozumieniu, szczególnie że większość pojęć i sama istota pobożności luterańskiej została zdominowana przez różnego rodzaju nurty kalwińskie, zwłaszcza w Europie Centralnej czy w ostatnich latach także ewangelikalne. Nie jestem w stanie podać wyczerpującej i właściwej definicji owej "wysokokościelności", ale jestem w stanie wymienić przykładowe jej cechy, takie jak podkreślanie znaczenia kościoła widzialnego jako instytucji Bożej na ziemi, powołanej do zwiastowania Słowa Bożego i sprawowania Sakramentów, a także posiadanie sukcesji apostolskiej przez biskupów; wierność historycznej liturgii Kościoła, w tym wykorzystanie strojów liturgicznych takich jak biała alba, ornat, kapa, dalmatyka;  występowanie takich elementów liturgii jak procesja, litanie, podniesienie konsekrowanych postaci eucharystycznych; tradycyjne pojmowanie urzędu duchownego, najczęściej hierarchicznego w strukturze diakon-prezbiter-biskup; coniedzielne sprawowanie Sakramentu Ołtarza czy podkreślanie znaczenia pokuty, spowiedzi, w tym spowiedzi usznej oraz Absolucji.

Czytaj więcej...

Wydarzenia, które miały miejsce w Niemczech w latach 1933-1945 miały wpływ na cały świat. Adolf Hitler, wraz ze swoimi politycznymi sojusznikami, ingerował również w sprawy niemieckich kościołów.

Czytaj więcej...

Ignacy Antiocheński w Liście do Magnezjan wspomina o ludziach, którzy doszli do nowej nadziei i nie zachowują już szabatu, ale obchodzą Dzień Pański¹. Znakomita większość chrześcijan uczestniczy w nabożeństwach w niedzielę i ten dzień traktuje jako wyjątkowy w całym tygodniu. Niektóre denominacje, zwłaszcza adwentyści, organizują jednak nabożeństwa w sobotę, powołując się na przykazanie Boże, które bezpośrednio nakazywało święcenie siódmego dnia tygodnia - szabatu [Wj 20, 8nn]. Czasem można spotkać się w internecie z zarzutami, że „zamiana” szabatu na niedzielę dokonała się za czasów cesarza Konstantyna na początku IV wieku. Nie jest to prawda. Dysponujemy jasnymi świadectwami z II wieku (jak choćby wspomniany list Ignacego), które wskazują, że chrześcijanie dużo wcześniej przestali wyróżniać siódmy dzień tygodnia.

Czytaj więcej...

Fragmenty wystąpienia Toma Wrighta na konferencji o przyszłości anglikanizmu Future of Anglicanism Conference w 2002 r. Głównym punktem odniesienia dla autora jest nauczanie apostoła Pawła w kwestii przestrzegania zasad we wspólnocie Kościoła.

Tekst oryginalny został opublikowany w książce Pauline Perspectives: Essays On Paul 1978-2013 N.T. Wright, SPCK, London, 2013 oraz jest dostępny pod linkiem: Communion and koinonia: Pauline reflections on tolerance and boundaries. Tłumaczenie publikujemy za zgodą wydawnictwa SPCK.

Czytaj więcej...